هفته نامه مرودشت، آرزو اسماعیلی- نقش آموزش و پرورش در پایه ریزی شخصیت کودکان و هویت بخشی به سرمایه های کشور، مهم و انکار ناپذیراست. به همین دلیل پرداختن به امور پرورشی کودکان، در کنار بعد آموزشی آنها در دستور کار مدارس سرتاسر کشور بوده است. سفارشات مکرر بنیانگزار کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی(ره) و تاکیدات فراوان مقام معظم رهبری در زمنیه ارجحیت پرورش بر آموزش، تأیید این مدعاست.

با این وصف، ایجاد شادی و نشاط در میان دانش آموزان و برگزاری جشن های گروهی، هم به اقتضای سن کودکان و رقم زدن خاطرات شیرین از دوران تحصیل در مدرسه و هم به خاطر تأثیر اینگونه برنامه ها در آموزش رفتارهای اجتماعی، ایجاد حس تعلق به گروه و … از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

***

متاسفانه در سال های اخیر، روند برگزاری جشن های مدارس از عرف خود خارج شده و رفته رفته در حال دور شدن از اهداف اولیه و بدل شدن به نوعی آسیب اجتماعی است.

تبدیل شدن اینگونه مراسم ساده و شاد کودکانه به جشن های پر زرق و برق و همراه با خواسته های بزرگسالان، علاوه بر اینکه زنگ خطر در مورد گسترش فرهنگ مصرف گرایی در میان کودکان و پایه ریزی چنین رفتاری در آنها را به صدا در آورده است، آسیب های دیگری را نیز به همراه دارد.

جشن های پایان دوره تحصیلی یا به اصطلاح «فارغ التحصیلی» در حالی در پایان هرسال برای کودکان پایه های مختلف ابتدایی و دیگر مقاطع برگزار می شود که این نوع جشن ها زمانی مختص دانشجویان و برای جامعه، دارای ارزش خاصی بود. جایگاه این جشن در ذهن کودکی که از زمان مهدکودک، هرساله با چنین جشنی روبرو می گردد کمی متزلزل و کم رنگ شده و آن را از مقام یک رویداد مهم در زندگی به مرتبه یک مراسم «یکسان و تکراری» تنزل خواهد داد.

اغلب مدارس دولتی و غیردولتی مرودشت در حالی برای برپایی باشکوهتر این جشن ها با یکدیگر در رقابت تنگاتنگ و افزایشی هستند که تأمین هزینه ۴۰ الی ۶۰ هزار تومانی شرکت در این جشن ها، برای بسیاری از خانواده ها غیرضروری و دشوار می نماید.

تهیه عکس های آتلیه ای، کیک، لباس ویژه، کادو های رنگارنگ و … در شرایط فعلی جامعه که تدارک دیدن چنین برنامه هایی برای بسیاری از بچه ها به ویژه اقشار ضعیف جامعه ممکن نیست، نشانه ای از اسراف و تجمل گرایی است. از سوی دیگر، مدارس با برپایی چنین جشن هایی در مدارس به طور ناخودآگاه اینگونه تقاضاهای کاذب را در میان دانش آموزان ایجاد و خانواده ها را با درخواست های خارج از توانشان روبرو می سازند.

مدارس در حالی چنین هزینه هایی را برای شرکت در جشن های غیر ضروری پایان دوره از دانش آموزان طلب می کنند که متوسط این مبالغ، برابر یارانه یک ماه فرد است و طبق آمار اعلام شده از سوی مرکز آمار ایران بخش عمده ای از مردم، از یارانه خود به عنوان یکی از منابع اصلی تامین هزینه های زندگی نام می برند.

با این وصف، تحمیل چنین هزینه ای بر دوش خانواده ها آن هم در این شرایط دشوار اقتصادی، بدون شک اثرات سوئی بر کودکان و خانواده های آنها خواهد داشت چرا که خانواده ها برای تأمین این هزینه که باید بر سایر مخارج کودک از جمله خوراک، پوشاک، تحصیل، کلاس های مختلف آموزشی و …، اضافه شود، در فشار هستند. باید توجه داشت که ممانعت برخی خانواده ها برای حضور فرزندانشان در این جشن ها –بدلیل مشکلات مالی- باعث بروز احساسات منفی در کودکان از جمله حس «حقارت» نسبت به هم سالان می شود.

نکته تأسف برانگیز ماجرا این است که مدیران برخی از مدارس و مهدهای کودک مرودشت، شرکت در این مراسم را به طور مستقیم و غیرمستقیم اجباری نموده و اعلام می دارند که در صورت پرداخت نشدن این هزینه، کودکان را از جشن خارج می کنند!. به راستی پاسخگوی ویرانی شخصیت و آشفتگی روحی ناشی از خروج این کودکان از چنین جشن هایی کیست؟

سوالی که در این میان مطرح می شود این است که آیا نهادهایی همچون مهدهای کودک و مدارس که وظیفه اصلی آنها، شکل دادن به احساسات، شخصیت و هویت فردی و اجتماعی کودکان است، این حق را دارند که به بهانه برگزاری چنین جشن هایی، وجود اختلاف طبقاتی را به رخ کودکان کشیده و دانش آموزان اقشار محترم ولی ضعیف تر جامعه را از همان سنین کودکی با مفاهیمی چون فقر، تبعیض و … آشنا نمایند؟

امید است که با نظارت ادارات محترم آموزش و پرورش، بهزیستی و سایر نهادهای مسئول در شهرستان مرودشت بر مدارس و مهدهای کودک، به طور قاطع با برگزاری چنین مراسمی که اثرات سوء آن به مراتب بیشتر از تأثیرات مثبت مورد انتظار است، برخورد شده و جایگزین مناسبی برای آنها معرفی گردد.