۱۳:۴۷:۵۴ - دوشنبه ۷ دی ۱۳۹۴
طلاق، حقیقتی تلخ در جامعه- گزارش از سمیه رعیتی(قسمت دوم)
هفته نامه مرودشت، سمیه رعیتی- در شماره قبل به بررسی واژه طلاق و همچنین انواع آن پرداختیم. درادامه مطالب بیان شده، پیرامون مشکلاتی که بعد از طلاق در جامعه و برای خانواده ها به وجود می آید، صحبت خواهیم نمود.   آنچه دراین گزارش می خوانید، گفتگو با ابراهیم عرب کارشناس روان شناسی مرکز بهداشت

154-29

هفته نامه مرودشت، سمیه رعیتی- در شماره قبل به بررسی واژه طلاق و همچنین انواع آن پرداختیم. درادامه مطالب بیان شده، پیرامون مشکلاتی که بعد از طلاق در جامعه و برای خانواده ها به وجود می آید، صحبت خواهیم نمود.

 

آنچه دراین گزارش می خوانید، گفتگو با ابراهیم عرب کارشناس روان شناسی مرکز بهداشت و بهزیستی شهرستان مرودشت می باشد:

 

***

آیا طلاق، تنها راهکار برای حل اختلاف زوجین می باشد؟

عرب: معمولا مردم ما، طلاق را تنها راهکار و بلکه به عنوان آخرین راهکار حل مشکلات می دانند اما از نظر روانشناسی گفته می شود: «یکی از راه ها، مسیر طلاق است». در حقیقت، “طلاق” مسیری است که باید قبل از انتخاب آن، راه های دیگری را نیز بررسی کنیم تا ببینیم برای در کنار هم بودن، آیا راه دیگری وجود دارد یا خیر؟ و چطور می توان “در کنار هم بودن” را تداوم بخشید تا بتوانیم در کنار هم «زندگی» کنیم نه اینکه «زنده» بمانیم.

 

در مسئله طلاق زن بیشتر دچار آسیب می شود یا مرد؟

عرب: به هنگام بروز مشکلات، این “رابطه” هست که دچار آسیب می شود و رابطه هم زمانی معنا پیدا می کند که دو طرف (هم زن و هم مرد)وجود داشته باشند. روابط زوجین زمانی که دچار آسیب می شود، یک سری عوارضی را ایجاد می کندکه به لحاظ احساسی و رفتاری “زن” بیشتر آسیب می بیند اما در حیطه عملکرد اجتماعی و شغلی، این “مرد” است که آسیب پذیرتر می باشد.

 

تأثیرات طلاق بر روی فرزندان به چه صورت است و آیا آنان دچار اختلالات رفتاری می شوند؟

عرب: سنجش اثرات جدایی والدین بر کودکان بسیار دشوار است و عواملی چون میزان ستیزه میان پدر و مادر قبل از جدایی، سن کودکان در آن زمان، تعداد خواهر و برادران، وجود پدر بزرگ و مادر بزرگ و سایر خویشاوندان، روابط آنها با هر یک از والدین و یا این که تا چه حد پدر و مادر را می بینند و … بر میزان اثرات و فرایند سازگاری با شرایط جدید تاثیر خواهند داشت.

 

اولین قدمی که در حیطه رفتاری بچه ها بررسی می شود این است که آیا اختلاف و تنشی بین پدر و مادر وجود دارد؟ زمانی که دامنه اختلافات بیشتر شود، اختلال رفتاری فرزندان بیشتر نمود پیدا کرده و منجر به بروز یک سری مشکلات در بچه ها می گردد. از جمله اختلالات رفتاری به وجود آمده در کودکان، “افسردگی” می باشد.

 

علائم افسردگی در کودکان با بزرگسالان متفاوت است. در این گونه موارد، کودکان اغلب پرخاشگر می شوند که این موضوغع، اغلب والدین را به اشتباه می اندازد که فرزند ما افسرده نیست.

کودکانی که دچار افسردگی می شوند، دارای علائمی هستند، از جمله:

۱ – رفتار پرخاشگرانه

۲ – ناخن جویدن

۳ – شصت مکیدن

۴ – لکنت زبان

۵ – نا آرامی و تنش رفتاری.

 

یکی دیگر از تأثیرات رفتاری حاصل از طلاق، “اضطراب” است به نحوی که پس از طلاق، بلافاصله میزان اختلالات عاطفی و رفتاری در کودکان بالا می رود که اغلب پسران بیشتر از دختران تحت تأثیر اضطراب ناشی از طلاق قرار می گیرند.

چنین فرزندانی اکثرأ به اختلالات روانی تنی، افت تحصیلی، به ویژه آسم و کولیت دچار می شوند. آسیب طلاق بر نوجوانان هم کمتر از آسیب بر کودکان نیست هر چند که این دو آسیب از نظر کیفیت تفاوت های آشکاری دارند.

 

سازگارپذیری کودکان با واقعیت، به چه عواملی بستگی دارد؟

عرب: ۱ – سلامت روانشناختی والد یا سرپرست

۲ – خصوصیات کودک

۳ – حمایت های اجتماعی درون خانواده

۴ – حمایت های اجتماعی جامعه پیرامون کودک

 

وقتی فرجام یک ازدواج منجر به طلاق می گردد، نتیجه و اثر آن، تا حد زیادی مشخص است اما در خانواده هایی که شکل ظاهری خود را حفظ کرده و والدین هنوز به طور صوری در کنار هم زندگی می کنند، “طلاق عاطفی” به وجود آمده که گاه اثرات بسیار مخرب تری بر روی فرزندان بجا می گذارد. به نظر می رسد که در “طلاق قانونی” همه اعضای خانواده تکلیف خود را روشن دانسته و دچار استیصال کمتری هستند در حالی که این گمگشتگی در “طلاق عاطفی” ادامه دار می شود.

 

البته آسیب های وارده به بچه ها، بستگی به شرایط سنی و از طرف دیگر به شرایط شخصیتی وی دارد. برای مثال ممکن است در اثر اختلافات شدید والدین و یا بی اعتنایی آنها نسبت به هم، کودکی که تا دیروز اشتهای خوبی داشته، حال عادات غذایی اش تغییر کرده و مثلأ یا غذا را رد می کند و یا بر روی زمین می ریزد. در بچه های بزرگتر، ممکن است اختلافات والدین باعث ایجاد احساس گناه گشته و آنها خودشان را مسئول این اختلافات بدانند و لذا رنجش و خشم خود را بر روی خواهر و یا برادر خود تخلیه کنند. در نوجوانان این تنش ها و یا بی تفاوتی های والدین می تواند منجر به پناه بردن آنها به تماس های تلفنی طولانی با دوستان، چت کردن، وب گردی های افراطی و .. گردد. در این شرایط از یک طرف مشکلات والدین باعث غفلت آنها از فرزندان شده و از طرف دیگر، فرزندان نیز از این غفلت استفاده کرده و هر کار دوست داشته باشند انجام می دهند.

 

به عنوان روان شناس چه راه هایی را برای کاهش آسیب های روحی در فرزندان طلاق پیشنهاد می کنید؟

عرب: عامل زمینه سازی به نام طلاق، “افسردگی” را ایجاد می کند و این افسردگی، قطعأ تبعاتی در پی دارد که باعث تدوام بخشیدن به شرایط موجود می شود.

معمولا دو سال که از زمان طلاق والدین می گذرد، فرزندان به روند عادی زندگی بر می گردند، به شرط اینکه یک سری آموزش ها، درمان ها و در نظر گرفته شدن ها توسط والدین و مشاوره صورت گرفته و کودکان همین طور به حال خود رها نشوند جرا که آنها، در این زمان نیاز به مراقبت بیشتری دارند.

زیرا آنها طلاق را یک بحران می دانند و ما باید مدیریت بحران کنیم تا آنها از این مسیر بحرانی، با کمترین آسیب ممکن گذر کنند.

 

تأثیرات منفی طلاق بر کدام گروه سنی بیشتر است؟

عرب: کودکان تا ۱۲ سالگی به دلیل وابستگی بیشتر به والدین و نیاز های عاطفی که باید از سمت آنان دریافت کنند، قطعا بیشتر از نوجوانان آسیب های روحی می بینند اما نوجوان به دلیل گذر از سن بلوغ و روبرو شدن با معضلات خاص این دوران، نیاز به درک شدن دارند. این در حالی است که در زمان طلاق، آنها به جای اینکه درک شوند، بیشتر باید شرایط موجود والدین را درک کنند پس دچار اختلال رفتاری و ضد اجتماعی می شوند و گاهی دیده می شود که این نوجوانان بیشتر از بقیه هم سالان خود به اعتیاد و روابط نامعقول اجتماعی و معضلات رفتاری دچار می شوند.

 

لطفأ به عنوان یک کارشناس و مشاور خانواده که در این شهرستان به طور مستقیم با مراجعین در ارتباط هستید، بگویید بیشترین عوامل طلاق در مرودشت چیست؟

عرب: عوامل متعددی وجود دارد که منجر به اختلاف و در نهایت طلاق می شود اما سه عامل تعیین کننده طلاق در مرودشت:

۱ – ماهواره

۲ – تلفن های همراه و شبکه های مجازی

۳ – دخالت اطرافیان

می باشند که سومین مورد، موثرتر از عوامل دیگر بوده و تبعات آن، جبران ناپذیر و غیرقابل برگشت تر است.

 

در شماره های آینده هر کدام از این موارد را به تفصیل مورد بررسی قرار خواهیم داد.

 


ويژه نامه
تعداد شماره ها: 1
  • دريافت مرودشت
  • آرشيو
  • تازه های خبر
    پیشنهاد سردبیر