ایرنا- تخت جمشید، بنایی باستانی که بیانگر تاریخ، هویت، تمدن و جلوه گاهی از توانایی، قدرت و غرور ایرانی تباران است.

قطعه قطعه سنگهای این بنای عظیم حکایتهایی را در دل نهفته دارد که از دید تاریخ نویسان و مورخان در سده های مختلف پنهان نمانده است. تخت جمشید، خاستگاه حقوق بشر، در لوح هایش کتابی از معرفت اجداد ایرانی در والاگرایی و ارج نهادن به جایگاه انسان را بر دنیا گشوده است. مجموعه جهانی تخت جمشید، گوشه گوشه اش یادی از عظمت و بزرگ منشی صاحبانش در دل دارد، به گونه ای که الواح گلی یافت شده در آن حقوق روز مزد کارگران و معماران تخت جمشید را بازگو می کند و بردگی مردمان آن عصر در این بنا را نفی می کند.

تخت جمشید بنایی است که روشنگر دانش مهندسی، برتر اندیشی و ابتکار عمل ایرانیان در دو هزار و ۵۰۰ سال پیش است، بنایی که همواره ایرانی را در اوج قدرت نشان می دهد. تخت جمشید، پایتخت داریوش بزرگ به لحاظ وسعت، عظمت و شکوه، مهمترین مجموعه باستانی هخامنشی در ایران و یکی از برترین مجموعه های تاریخی جهان بشمار می رود.

این بنا در زمان داریوش اول از پادشاهان هخامنشی در سال ۵۱۸ قبل از میلاد به عنوان پایتختی آئینی در جلگه مرودشت، با ۱۳۵ هزارمترمربع وسعت، بر دامنه کوه مقدس رحمت (کوه مهر) بنا شد و ساخت آن ۱۲۰ سال بطول انجامیده است. در مجموعه تخت جمشید بیش از سه هزار نقش برجسته بر دیواره های هفت کاخ و تالار، پلکانها، ستونها، دو آرامگاه سنگی، ساختمان ها و مقبره های تخت جمشید آفریده شده و به طرز خارق العاده ای هماهنگ است.

در قسمت بالای تخت جمشید، در دامنه کوه رحمت، آرامگاه اردشیر دوم و اردشیر سوم قرار دارد. تخت جمشید ۲۰۰سال محل سکونت شاهان هخامنشی بود ۳۳۰ سال پیش از میلاد توسط اسکندر مقدونی و به تلافی ویرانی شهر آتن و معبد آرتیمیس به آتش کشیده شد.

از میان کاخ های تخت جمشید، کاخ آپادانا از همه قدیمی تر و باشکوهتر بوده است. ساختن این کاخ به دستور داریوش در حدود سال ۵۱۵ پ.م. آغاز شده و سی سال بطول انجامیده است. کاخ آپادانا با سه هزار و ۶۶۰ متر مربع وسعت، تالار اصلی ۳۶ ستونی، در شرق و غرب و ایوانهای ۱۲ ستونی در شمال مجموعه قرار دارد.

مهمترین نقوش تخت جمشید در پله های ایوان شرقی که در ابتدا ورودی اصلی کاخ بوده حکاکی شده اند. ارتفاع ستون های آپادانا تقریبا ۲۰متر و بسیار مستحکم بوده، به نحوی که تا زمان قاجار هنوز ۱۳ ستون از ستونهایش بر افراشته باقی مانده بود.

کاخ دیگری که همزمان با آپادانا ساخته شده کاخ داریوش (تَچَر) است که به دلیل آنکه با سنگهای خاص بسیار صیقلی ساخته شده معاصران آنرا تالار آیینه نامیده اند. این کاخ دارای ۱۲ ستون و ایوانی در جنوب با هشت ستون ساخته شده و به عنوان سکونتگاه شاه مورد استفاده قرار می گرفته است.

کاخ مهم دیگر کاخ صد ستون است که ساختن آن توسط خشایارشاه در سال ۴۷۰ پیش از میلاد آغاز شده و مدت۲۰سال بطول انجامیده است. این کاخ با چهار هزار و ۷۰۰ متر مربع مساحت وسیع ترین کاخ تخت جمشید است، که ایوانی ۱۶ ستونی درشمال دارد. ارتفاع ستونهای کاخ ۱۴ متر بوده و ساخت آن در زمان اردشیر اول پایان یافته است.

پلکان ورودی اصلی تخت جمشید که در شمال غربی واقع شده، توسط خشایارشاه ساخته شده و در مجموع ۱۱۱ پله در هر سمت دارد، طول هر پله ۹۰/۶ متر ، عرض ۳۸ سانتیمتر و ارتفاع هر پله ۱۰ سانتیمتر است. در بالای پلکان اصلی ‘دروازه ملل’ قرار دارد که کتیبه ای به سه زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی (هر یک ۲۰ سطر) در سر در آن نگاشته شده است.

کاخ خشایارشاه، کاخ مرکزی (تالار شورا) کاخ اندرونی و حرم سرا و کاخ خزانه از دیگر بناهای مهم تخت جمشید است.

در اواخر سال ۱۳۱۲ شمسی، بر اثر خاکبرداری در گوشه شمال غربی تخت جمشید، حدود ۴۰ هزار لوحه گلی به شکل و قطع مهرهای نماز بدست آمد، بر روی این الواح کلماتی به خط عیلامی نوشته شده بود. این الواح عیلامی اسناد خرج ساختمان قصرهای تخت جمشید است که برخی از آنها به زبان پارسی باستان و برخی به خط عیلامی است.

فرماندار مرودشت در این ارتباط گفت: شهرستان مرودشت قطب گردشگری و تفرجگاهی فارس ، در ایام نوروز مورد توجه گردشگران بسیاری از سراسر کشور است.

سید یدالله حسینی افزود: آثار مهم جهانی تخت جمشید، آثار ثبت شده ملی نقش رستم، نقش رجب، پل خان ،تفرجگاه دریاچه سد درودزن، بهشت گمشده، طبیعت حصار دشتک، سرآسیاب سیدان از اماکن تاریخی و تفریحی شهرستان می تواند یادگاری خوش از سفرهای نوروزی را برای میهمانان به جای گذارد.

وی ادامه داد: در ایام نوروز در تخت جمشید نمایشگاههای صنایع دستی، عکس و مردم شناسی برپاست و گردشگران را با گوشه ای از فرهنگ و تاریخ فارس آشنا می سازد. وی بیان کرد: راهنمایان تخصصی و همیاران میراث فرهنگی برای ارتقا فرهنگ گردشگری و میراثی برای مسافران در تخت جمشید مستقر هستند تا افراد را در این بنای جهانی راهنمایی کنند.

حسینی اضافه کرد: ستاد هماهنگی سفرهای نوروزی با کمیته های بهداشت، اسکان ، امنیت، اسکان، فرهنگی، رفاه و خدمات، ارزیابی و ترافیک در شهرستان مرودشت تشکیل شده است. بگفته وی، امکانات لازم برای بهره گیری از جاذبه های طبیعی و تاریخی مرودشت برای دو میلیون گردشگر و اسکان ۲۵۰ هزار مسافر پیش بینی شده است.

وی اضافه کرد: برای اسکان مسافران کلاسهای درس مدارس، ورزشگاههای شهرستان، مهمانسراها، خوابگاههای موجود و منازل مبله شخصی در نظر گرفته شده است. فرماندار مرودشت گفت: برای تقویت و توسعه پارکینگ، پست های امدادی و اورژانس، آماده سازی محیط در تخت جمشید هماهنگی شده است.

تخت جمشید در ۸ کیاومتری شمال مرودشت قرار گرفته است .